Azadsöz.az xəbər verir ki, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan hökumət üzvləri ilə qapalı görüşdə bəyan edib ki, ölkə Avropa İttifaqına üzvlük müraciətini ən geci payıza qədər Brüsselə yollamalıdır.
N.Paşinyan açıq şəkildə bildirib ki, Rusiyanın təsirini azaltmaq və Moskvadan uzaqlaşmaqla bağlı Qərb ermənilərdən “konkret, praktiki qərarlarla addımlar” tələb edir: “Qərbin məqsədi Rusiyanı bölgəmizdən sıxışdırıb çıxarmaqdır”.
Ermənistanın baş naziri hesab edir ki, Moskva artıq İrəvana arxa çevirdiyindən ermənilərin Qərbin tələblərini icra etməkdən başqa çıxış yolu qalmayıb.
İrəvandakı “Hraparak” qəzetinin əldə etdiyi məlumatlara görə, Ermənistanın xarici siyasət kursunda köklü dəyişikliklər etmək üçün zəruri etimad votumunu almaq məqsədilə N.Paşinyan Ermənistanda konstitusion referendum keçirmək istəyir.
Ermənistanda yaşanan proseslərin mahiyyəti kənardan baxışla daxildəki qarşıdurmaların kəskin təzadlarda olduğu müstəvidə nəzərdən keçirilərsə, fikrimizcə, daha doğlun mənzərə alına bilər.
N.Paşinyan hakimiyyətinin xarici siyasət kursunun nöqsanlarla zənginliyi ilə yanaşı, konkret istiqamətdən məhrum olduğu aydın görünür. Eyni zamanda, İrəvan müəyyən mənada “erməni bloku” adlandrıla biləcək hərbi-texniki və siyasi-iqtisadi birliyin formalaşmasına çalışır.
Çox nikbin şəkildə “birlik” adlandırıla biləcək, bölgədə Azərbaycan-Türkiyə tandeminə qarşı situativ müttəfiqlik təsiri bağışlayan topluya Ermənistan, Fransa, Hindistan, Yunanıstan və Kipr daxildir.
Yunanıstanın müdafiə naziri Nikolaos Dendiasın İrəvana rəsmi səfəri zamanı onun erməni həmkarı Suren Papikyanla apardığı danışıqların qayəsini də tərəfdaşlığın gücləndirilməsi, Ankara və Bakının strateji müttəfiqliyinə qarşı “effektiv müqavimət yolları”nın aranması müzakirə olunub.
Eyni zamanda, Ermənistanla Yunanıstan arasında hərbi-texniki əməkdaşlığın gücləndirilməsi barədə qərar qəbul olunub.
İrəvan hərbi potensialını sürətlə gücləndirməyə, yeni hərbi-siyasi ittifaqlar qurmağa can atır və bu, Rusiyadan kənarlaşma, Moskvanın təsir dairəsindən çıxma cəhdləri ilə müşayiət olunur.
Nikol Paşinyan və komandası aktiv şəkildə anti-Rusiya narrativlərini gücləndirməyə, “erməni bloku” formalaşdırmağa meyillidirlər, niyyətlərini də gizlətmirlər.
Ancaq həmişə olduğu kimi, ermənilərin istəkləri ilə reallıq tərs mütənasibdir. Sürətlə silahlanmaq, hərbi potensialını gücləndirmək və xüsusilə hərbi blok təsiri bağışlayan işbirliyi formatını gerçəkləşdirmək üçün Ermənistan gərəkli potensiala, imkanlara, ən əsası, geosiyasi çəkiyə və diplomatik nüfuza malik deyil.
Hindistan, Fransa və Yunanıstanla bağlanmış hərbi-texniki anlaşmalar, xarici siyasətdə Fransaya istinad etmək, KTMT-dən çıxmaq istəyini bəyan etmək və bu kimi digər addımlar Rusiyanı, təbii ki, ifrat dərəcədə qıcıqlandırıb, Moskvanın səbr kasasını daşma həddinə çatdırıb.
Xüsusilə Ermənistanın əsas strateji müttəfiqi və “hami”si statusunda Rusiyanı əvəzləmək niyyətində olan Fransanın aktivliyi Cənubi Qafqazdakı mövqelərinin zəifləməsinə qətiyyən yol verməyəcəyini vurğulayan Rusiyanı hədsiz dərəcədə qıcıqlandırır.
Fransa prezidenti Emmanuel Makronun Ukraynaya NATO hərbi kontingentinin göndərilməsini təklif etməsindən sonra isə Moskvanın Parisə olan münasibətinin hansı formaya düşdüyünü nəzərə alsaq, Paşinyan administrasiyasını qarşıda heç də asan olmayan günlər gözləyir.
Yunanıstanla bağlı da təxminən eyni situasiyadır. Moskva ilə Afina arasındakı münasibətlərin indi Ukraynadakı hərbi əməliyyatlarda yunanların ABŞ-ni tam dəstəkləmələri və Rusiyaya qarşı sanksiyalar qatılmalarından dolayı kəskinləşdiyini nəzərə alsaq, İrəvanla Afina arasındakı sıx işbirliyi Rusiya üçün əlavə sinir amilidir.
Ukrayna ordusunu fasiləsiz silahlandıran Fransa ilə Rusiyanın satdığı zirehli texnikanı Ukraynaya hədiyyə edən Yunanıstanın Ermənistanda aktivləşmələrinə Moskva mütləq cavab verəcək.
Rusiyanın belə “qıcıqlandırıcı nüans”lara cavab stili məlumdur:
“Siz Rusiyaya qarşı yönəlmiş nə isə pis işlər görürsünüzsə, Rusiyadan lap ağır cavab gözləyin”. Bu səbəbdən Fransa və Yunanıstla aktiv hərbi-texniki əməkdaşlığı daha da intensivləşdirən İrəvanın Moskvadan ala biləcəyi reaksiya kəskin, qəfil və gözlənilməz ola bilər.
Ermənistan hazırda ordusunun qalıqlarını sürətlə silahlandırmaqla yanaşı, hava hücumundan müdafiə sistemlərini bərpa etməklə yanaşı, yeniləməyə çalışır. İrəvan Fransadan, Yunanıstandan və Hindistandan antidron mübarizə vasitələri, zenit-raket kompleksləri, radiolokasiya stansiyaalrı alır. Eyni zamanda, reaktiv yaylım atəşi sistemləri, uzaqvuran artilleriya da əldə edən Ermənistan ilkin mərhələdə bərpa prosesini başa vurmaq niyyətindədir.
Məsələn, 44 günlük İkinci Qarabağ Müharibəsində Ermənistan ordusu 87 reaktiv yaylım atəş sistemini itirdi. Hindistandan 74 ədəd, yəni hər birində 3 batareya olan 4 divizion 214 mm çaplı “Pinaka” sistemini almaqla İrəvan itkilərin yerini doldurmağa çalışır.
Eyni zamanda, ilkin mərhələdə Hindistandan və Fransadan 28 haubitsa alacaq Ermənistan uzaqvuran artilleriya sistemlərini də bərpa etməklə yanaşı, gücləndirmək niyyətindədir.
İlkin hesablamalar aparsaq, sürətlə silahlanan Ermənistan yaxın iki ildə ordusunun müdafiə və hücum potensialını 2020-ci il səviyyəsinə çatdıraraq bərpa edəcək.
Ermənistan sonra dayanacaqmı? Əsla.
Nikol Paşinyan silahlanma prosesini daha da aktivləşdirmək, büdcədən ayrılan hərbi xərcləri ilbəil artırmaqda qətiyyətlidir.
Lakin Ermənistan ordusunu Azərbaycanın silahlı qüvvələri ilə paritet müstəviyə çatdırmaq üçün hərbi xərclərini minimum 4 dəfə artırmalı, 100-ə yaxın yeni kazarma inşa etməli, şəxsi heyətin döyüş və peşə hazırlıq səviyyəsini dəfələrlə artırmalı, maddi-texniki təminat, o cümlədən, nəqliyyat və loqistika ilə bağlı indiyədək primitiv səviyyədə görülən işləri müasir səviyyəyə çatdırmalıdır.
Sadalanan proseslərin yerinə yetirilməsi Ermənistandan nəhəng həcmdə vəsaitlə yanaşı, vaxt tələb edir.
Ermənilərin xəyallarındakı ideal situasiya belə olardı ki, onlar sürətlə silahlansınlar, xərcləri artırsınlar, Azərbaycan isə laqeyd müşahidəçi mövqe tutaraq, baş verənləri sakit seyr etsin.
Təbii ki, bütün bunlar illüziyadır və reallıqla heç bir əlaqəsi yoxdur.
Ermənistan ordusunun qalıqlarını nə qədər sürətlə silahlandırsa da, Azərbaycan ordusunda döyüş hazırlığı və təminat dəfələrlə artıqdır, daha da artıq olacaq.
Ermənilər bu qarşıdurmanı çoxdan uduzublar.
Paşinyan siyasi səhvlərlə yanaşı, ordu quruculuğunda da olduqca ciddi yanlışlıqlara yol verir.
Zaman keçdikcə, onlar fatal səciyyə ala bilər.